Σπονδυλοδεσία

Τι σημαίνει σπονδυλοδεσία;
Η σπονδυλοδεσία είναι μια χειρουργική επέμβαση, κατά την οποία δημιουργείται μια συμπαγής ένωση μεταξύ δύο ή περισσότερων σπονδύλων. Έτσι προκύπτει ισχυροποίηση και σταθερότητα στη σπονδυλική στήλη και αυτό βοηθά στην απελευθέρωση του ασθενούς από τη χρόνια και σοβαρή οσφυαλγία. Σχεδόν όλες οι μέθοδοι σπονδυλοδεσίας βασίζονται στην τοποθέτηση οστικού μοσχεύματος μεταξύ των σπονδύλων. Τα μοσχεύματα λαμβάνονται από το ισχίο ή από άλλο οστό του ασθενούς (αυτόλογα), ή μπορεί να ληφθούν από τράπεζα μοσχευμάτων (ετερόλογα). Διάφοροι τροποποιητικοί βιολογικοί παράγοντες, όπως πρωτεΐνες και ορμόνες, που προκαλούν περαιτέρω ανάπτυξη οστού μέσα στον οργανισμό, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να μειώσουν ή να εξαφανίσουν την ανάγκη για χρήση οστικών μοσχευμάτων. Επίσης, η σπονδυλοδεσία μπορεί να περιλαμβάνει ή όχι τη χρήση επιπρόσθετων υλικών όπως βιδών, πλακών ή κλωβών. Τα υλικά αυτά δρουν σαν ‘νάρθηκας’, όπως όταν τοποθετείται γύψος σε ένα σπασμένο χέρι, για να κρατούνται ενωμένοι οι σπόνδυλοι, ενώ το οστικό μόσχευμα επουλώνει και ενδεχομένως γίνεται μέρος του οστού του ασθενούς (π.χ., οστεοποίηση). Αυτή η σύντηξη του οστικού μοσχεύματος με τα οστά της σπονδυλικής στήλης παρέχει μια μόνιμη ένωση μεταξύ των οστών. Μόλις συμβεί αυτό, τα υλικά δεν χρειάζονται πλέον, αλλά οι περισσότεροι ασθενείς προτιμούν να τα αφήσουν στη θέση τους παρά να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση αφαίρεσής τους.Μια σπονδυλοδεσία ενός επιπέδου ενώνει ή δένει μαζί δύο σπονδύλους, που εντοπίζονται σε κάθε πλευρά ενός πάσχοντος δίσκου. Μια σπονδυλοδεσία δύο επιπέδων ενώνει ή δένει μαζί τρεις σπονδύλους, που έχουν δύο δίσκους ανάμεσά τους. Και οι δύο επεμβάσεις περιορίζουν ένα μέρος της κίνησης της σπονδυλικής στήλης, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι ο ασθενής δε μπορεί να κινηθεί ή είναι αναγκασμένος να παραμείνει στο κρεβάτι. Στην πραγματικότητα, πολλοί ασθενείς αναφέρουν αυξημένη κινητικότητα εξαιτίας του ότι ο πόνος έχει μειωθεί ή εξαφανισθεί.

Ποιες είναι οι συχνότερες επεμβάσεις σπονδυλοδεσίας;
Πρόσθια αυχενική δισκεκτομή και σπονδυλοδεσία: Ο μεσοσπονδύλιος δίσκος προσεγγίζεται από το πρόσθιο μέρος της σπονδυλικής στήλης, στον τράχηλο. Ο δίσκος αφαιρείται και ένα κομμάτι οστού τοποθετείται συνήθως στο μεσοσπονδύλιο διάστημα. Μερικοί χειρουργοί χρησιμοποιούν επίσης μια πλάκα για να βοηθήσει τους σπονδύλους και το οστικό μόσχευμα να κρατηθούν στη θέση τους. Πεταλεκτομή και οπίσθια οσφυϊκή διαυχενική διασωματική σπονδυλοδεσία: Τοποθέτηση διαυχενικών κοχλιών (βιδών). Αφαίρεση του οστού που καλύπτει το οπίσθιο μέρος της σπονδυλικής στήλης, απώθηση των νευρικών ριζών και αφαίρεση του δισκικού υλικού από το μεσοσπονδύλιο διάστημα, που ακολουθείται από τοποθέτηση οστικού μοσχεύματος και μερικές φορές και ειδικών υλικών (κλωβών), για να γίνει σύντηξη των παρακείμενων σπονδύλων. Αυτή η διαδικασία καλείται ‘διασωματική σπονδυλοδεσία’ επειδή πραγματοποιείται μεταξύ των σωμάτων των σπονδύλων και εγκαρσίως των πασχόντων δίσκων. Τέλος, ένωση των διαυχενικών κοχλιών με ράβδους.

Ποια είναι η μετεγχειρητική αποκατάσταση μετά από σπονδυλοδεσίες;
Η δυσφορία που αισθάνεται ο ασθενής μετά από μια τέτοια επέμβαση μπορεί να είναι μεγαλύτερη σε σχέση με άλλους τύπους επεμβάσεων στη σπονδυλική στήλη. Μετά την επέμβαση ο ασθενής μεταφέρεται για λίγο σε δωμάτιο ανάνηψης και στη συνέχεια σε κλίνη νοσοκομειακής μονάδας. Οι περισσότεροι ασθενείς παραμένουν στο νοσοκομείο για ένα διάστημα το λιγότερο 3 ή 4 ημερών. Όταν ο γιατρός το κρίνει απαραίτητο, ο ασθενής παίρνει εξιτήριο και την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, για να αντιμετωπιστεί ο μετεγχειρητικός πόνος. Θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για έναν ασθενή που έχει υποβληθεί σε οσφυϊκή σπονδυλοδεσία να επανέλθει στη φυσιολογική του ζωή από ότι για ένα ασθενή που έχει υποβληθεί σε άλλο τύπο επέμβασης στη σπονδυλική στήλη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι αποτελέσματα αναμένονται μετά από την οστική επούλωση και αποκατάσταση κάτι, που αρχίζει να συμβαίνει τουλάχιστον έξι ή οκτώ εβδομάδες μετά την επέμβαση.Ικανοποιητική οστεοποίηση συνήθως λαμβάνει χώρα αφού περάσουν 3 ή 4 μήνες από την επέμβαση. Επιπρόσθετα, σημαντικοί περιορισμοί στη δραστηριότητα του ασθενούς, κηδεμόνας αυχένος ή οσφύος συνιστώνται από τον γιατρό για πρόσθετη στήριξη της σπονδυλικής στήλης, νωρίς στη μετεγχειρητική περίοδο. Πρόγραμμα φυσικοθεραπειών επίσης μπορεί να συσταθεί. Αυτό περιλαμβάνει ασκήσεις ενδυνάμωσης της μέσης, πρόγραμμα καρδιαγγειακής βελτίωσης και ασκήσεις προσαρμοσμένες στις εργασιακές συνήθειες του ασθενούς. Προτεινόμενες ασκήσεις περιλαμβάνουν γρήγορο περπάτημα, κολύμβηση, ποδηλασία κ.α. Μετά από επέμβαση σπονδυλοδεσίας, σταδιακή βελτίωση της λειτουργικότητας και του χρόνιου πόνου στον αυχένα ή στη μέση μπορεί να συνεχιστούν έως και δύο χρόνια μετά, μιας και σε αυτό το χρονικό διάστημα λαμβάνουν χώρα όλα οι θετικές επιδράσεις του χειρουργείου. Ο χρόνος της πλήρους αποκατάστασης και βελτίωσης των συμπτωμάτων του ασθενούς εξαρτάται από την επούλωση της οστεοποίησης, την αποκατάσταση των νευρικών ριζών μετά την αποσυμπίεση τους και την κατάσταση του μυϊκού συστήματος του ασθενούς μετά την επέμβαση. Αν και η σπονδυλοδεσία είναι η κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση για ορισμένες καταστάσεις, αυτό δε σημαίνει την επιστροφή της σπονδυλικής στήλης στο ‘φυσιολογικό’. Ρεαλιστικά, οι ασθενείς μπορούν να περιμένουν εντυπωσιακή και διαρκή βελτίωση της οσφυαλγίας και της ισχιαλγίας (πόνος στο πόδι), της αυχεναλγίας και της βραχιαλγίας (πόνος στο χέρι). Η πλειοψηφία των ασθενών μπορεί ενδεχομένως να αποκτήσει και πάλι την ικανότητα κίνησης προς όλες τις κατευθύνσεις. Αυτή η πιθανότητα βοηθά τον ασθενή να επιστρέψει σύντομα στη δουλεία του και να συμμετέχει σε δημιουργικές δραστηριότητες.
 

 

 

Ποιες είναι οι νεώτερες εξελίξεις στον τομέα της σπονδυλοδεσίας;
Όπως σε όλες τις επεμβάσεις, η χειρουργική τεχνική της σπονδυλοδεσίας μεταβάλλεται συνεχώς με σκοπό τη διενέργεια του χειρουργείου με το λιγότερο επεμβατικό τρόπο, δηλαδή προκαλώντας το μικρότερο δυνατό τραύμα. Έτσι χρησιμοποιούνται σήμερα ελάχιστα επεμβατικές διαδερμικές τεχνικές σε επιλεγμένους μόνο ασθενείς καθώς σε πολλές περιπτώσεις είναι επιβεβλημένη η ευρεία αποσυμπίεση των νευρικών δομών, η οποία πραγματοποιείται μόνο μέσω «ανοικτής» επέμβασης. Η τεχνολογία της απεικονιστικά καθοδηγούμενης χειρουργικής σπονδυλικής στήλης, μέσω της χρήσης νευροπλοηγών και η διεγχειρητική νευροπαρακολούθηση έχουν κάνει τις επεμβάσεις αυτές ασφαλέστερες για τον ασθενή, καθώς ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο πρόκλησης τραυματισμών του νωτιαίου μυελού και των νεύρων. Κατά τα τελευταία έτη έχουν εισαχθεί ρομποτικά συστήματα για την υποβοήθηση των χειρουργών κατά τη διενέργεια σπονδυλοδεσιών σε όλα τα επίπεδα της σπονδυλικής στήλης. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑ

Στο νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ χρησιμοποιείται από το 2022 ρομποτικό σύστημα συνδυαστικά με σύστημα διεγχειρητικής απεικόνισης O-ARM 2 για την ασφαλέστερη και αποτελεσματικότερη χειρουργική σπονδυλικής στήλης με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές.

To ρομποτικό σύστημα Mazor X Stealth Edition της εταιρείας MEDTRONIC αποτελεί τεχνολογία, που βοηθά με ακρίβεια και προβλεψιμότητα στις χειρουργικές επεμβάσεις σπονδυλοδεσίας σε οποιαδήποτε μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Μέχρι σήμερα έχει εγκατασταθεί μόνο στο νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ, παρά το γεγονός ότι διαφημίζεται ευρέως και από άλλα νοσοκομεία ή ιατρούς.

Με το συνδυασμό ενός υπολογιστή και εξειδικευμένου λογισμικού και εργαλείων, οι χειρουργοί χρησιμοποιούν το σύστημα, για να σχεδιάσουν πού και πώς θα χειρουργήσουν τη σπονδυλική στήλη. Στη συνέχεια, ένας αυτοματοποιημένος ρομποτικός «βραχίονας» κρατά ειδικούς αυλούς στη σωστή θέση τους, δηλαδή ευθυγραμμισμένους με τα σημεία επιλογής του σχεδιασμού, ώστε ο χειρουργός μέσω αυτών να προωθήσει με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές τα υλικά του στη σπονδυλική στήλη παρακολουθώντας τη θέση τους σε πραγματικό χρόνο στις οθόνες του συστήματος.

Πριν από την έναρξη του χειρουργείου ο απαραίτητος ακριβής καθορισμός της θέσης της σπονδυλικής στήλης στο χώρο και στο τέλος του χειρουργείου η επαλήθευση της θέσης των υλικών ελέγχονται από το σύστημα διεγχειρητικής απεικόνισης O-ARΜ 2 επίσης της εταιρείας MEDTRONICεντός της χειρουργικής αίθουσας και χωρίς να γίνεται απαραίτητη η παραμικρή αλλαγή θέσης ή μεταφορά του ασθενούς.

Μετά από μια καμπύλη εκμάθησης της διαδικασίας λήψης διεγχειρητικών απεικονίσεων και της χρήσης του ρομπότ, ο χρόνος χειρουργείου είναι σαφώς μικρότερος σε σύγκριση με τις μέχρι τώρα συμβατικές τεχνικές.

Πλεονεκτήματα της τεχνικής της ρομποτικής σπονδυλοδεσίας:

• Σχεδιασμός του χειρουργείου σε συνθήκες εικονικής πραγματικότητας και επιλογή των καταλληλότερων για κάθε περιστατικό υλικών,
• Ακρίβεια της τοποθέτησης των υλικών,
• Ελάχιστα επεμβατική τεχνική (διαδερμική τοποθέτηση των υλικών),
• Μείωση της έκθεσης του ασθενούς και η κατάργηση της έκθεσης του προσωπικού του χειρουργείου στην ακτινοβολία,
• Μικρότερος τραυματισμός των παρασπονδυλίων μυών, μικρότερη απώλεια αίματος, ταχύτερη ανάρρωση, λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος,
• Δυνατότητα διεγχειρητικής απεικόνισης της τελικής θέσης των υλικών.